Dubai’de Şirket Türleri Nelerdir?

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) denince akla ilk gelen yerlerden biri olan Dubai, iş dünyasının önde gelen ticaret merkezlerinden biri hâline gelmiştir. Uluslararası yatırımcılara ve girişimcilere sunduğu imkânlar sayesinde cazibesini her geçen gün artıran bu şehirde, şirket kurmayı düşünenlerin öncelikle Dubai’de şirket türleri nelerdir? sorusuna net bir cevap araması gerekir. Zira Dubai’de iş modeli seçimi ve yasal yapılar, şirket faaliyet alanlarını ve kazanç modelini büyük ölçüde etkileyebilir.

Dubai’de şirket kurmak isteyenler için en yaygın üç seçenek Mainland, Offshore ve Free Zone şirket türleridir. Bu yazıda, her birini detaylı bir şekilde ele alarak avantaj ve dezavantajlarını açıklayacağız.

Mainland (Ana Kara) Şirketleri

Mainland (onshore) şirketler, Dubai’de doğrudan yerel ekonomide faaliyet göstermek isteyen girişimcilerin tercih ettiği bir yasal şirket modelidir. Bu şirketler, BAE’nin federal yasalarına ve Dubai Ekonomik Kalkınma Departmanı’nın (Department of Economic Development – DED) düzenlemelerine tabidir.

Özellikleri ve Avantajları

1. Yerel Pazar Erişimi: Mainland şirketler, Dubai ve BAE’nin diğer emirliklerinde serbestçe iş yapma hakkına sahiptir. Ürün ve hizmetlerinizi herhangi bir coğrafi kısıtlama olmadan Dubai iç pazarına sunabilirsiniz.
2. Kamu ve Özel Sektör İhalelerine Katılım: Mainland yapısı, kamu kurumlarıyla veya devlet destekli büyük projelerle iş yapmak isteyen şirketler için zorunludur.
3. Yabancı Sahiplik Oranları: Yeni düzenlemelerle birlikte birçok sektörde %100 yabancı sahiplik mümkün hâle geldi. Ancak bazı stratejik veya hassas sektörlerde yerel bir ortağın bulunması (sponsor) hâlâ gerekebilir.
4. Fiziksel Ofis Zorunluluğu: Mainland şirketlerin, Dubai’de kayıtlı bir fiziksel iş adresine sahip olması zorunludur. Bu da ek kira ve ofis masraflarını beraberinde getirebilir.

Dezavantajları

• Sektöre Göre Ortaklık Şartları: Her sektörde %100 yabancı sahiplik onaylanmadığından, bazı girişimciler için zorlayıcı olabilir.
• Daha Karmaşık Kurulum Süreci: Serbest bölgelere göre daha fazla prosedür ve ruhsat (lisans) gerektirebilir.

Offshore Şirketler

Offshore şirketler, Dubai’deki işletme sahiplerine, BAE sınırları içerisinde fiziki varlık olmaksızın uluslararası ticari faaliyet yürütme olanağı sunan bir şirket türüdür. Dubai Offshore şirketleri genellikle Jebel Ali Offshore Merkezinde (JAFZA Offshore) veya Ras Al Khaimah (RAK) Offshore merkezlerinde kurulabilir.

Özellikleri ve Avantajları

1. Vergi Avantajları: Offshore şirketler, genellikle BAE dışında elde ettikleri kazançlar üzerinden vergi ödemez. Bu, uluslararası ticaret yapan girişimciler için cazip bir fırsattır.
2. Hızlı Kurulum: Offshore şirket kurulum süreci görece hızlıdır ve daha az bürokrasi gerektirir.
3. Uluslararası Prestij: BAE’de offshore bir şirket sahibi olmak, bankacılık işlemlerinde ve uluslararası ticari anlaşmalarda ek güvenilirlik sağlayabilir.
4. %100 Yabancı Mülkiyet: Offshore yapıda, yerel ortak veya sponsor zorunluluğu yoktur. Yabancı yatırımcılar şirketin tüm hisselerine sahip olabilir.

Dezavantajları

• BAE Pazarına Doğrudan Erişim Yok: Offshore şirketlerin, BAE içinde ticaret yapması veya fiziki bir ofis açması genellikle mümkün değildir. Faaliyetler büyük oranda uluslararası ticaret ve danışmanlık konularıyla sınırlıdır.
• Bankacılık ve Ticari İlişkiler: Son dönemde bankalar offshore yapıdaki şirketlerin hesap açma taleplerinde daha sıkı inceleme yapmaya başlamışlardır.

Free Zone (Serbest Bölge) Şirketleri

Free Zone (Serbest Bölge) şirketleri, BAE hükümeti tarafından belirlenmiş olan özel ekonomik alanlarda faaliyet gösteren kurumsal yapılardır. Dubai’de 30’dan fazla serbest bölge bulunur ve her biri farklı sektörlere veya iş kollarına odaklanır. Örneğin;

• Dubai Airport Free Zone (DAFZA): Hava kargo ve uluslararası ticaret.
• Dubai Internet City: Teknoloji, yazılım ve bilişim sektörü.
• DMCC (Dubai Multi Commodities Centre): Emtia ve ticaret.

Özellikleri ve Avantajları

1. %100 Yabancı Mülkiyet: Serbest bölgelerde kurulan şirketlerde yerel ortak bulundurma zorunluluğu yoktur. Yabancı yatırımcılar tüm hisseyi elinde tutabilir.
2. Vergi Muafiyetleri: Genellikle kurumlar vergisi, gelir vergisi ve ithalat/ihracat vergilerinden belirli sürelerle (örneğin 50 yıla kadar) muafiyet sunulur.
3. Kolay ve Hızlı Kurulum: Birçok serbest bölge, girişimcilere hızlı şirket kurma süreçleri, ortak kullanım ofisleri ve danışmanlık hizmetleri sağlar.
4. Vize İmkânları: Her serbest bölge, şirket sahiplerine ve çalışanlarına oturma vizesi verme yetkisine sahiptir.

Dezavantajları

• Ana Karada Faaliyet Sınırlaması: Serbest bölge şirketleri, BAE’nin ana karasında (Mainland) satış yapamazlar veya müşteriyle doğrudan iş ilişkisine giremezler. Bu durumda, ya bir distribütörle anlaşmak ya da ana karada ek izinler almak gerekir.
• Serbest Bölge Seçimi: Sektörünüze uygun serbest bölgeyi seçmezseniz, lisans ve ruhsat konularında kısıtlamalarla karşılaşabilirsiniz. Her bölgenin kendine özgü kuralları ve lisans maliyetleri vardır.

Hangi Şirket Türü Sizin İçin Uygun?

• Ana Karada İş Yapmak İstiyorsanız: Müşteri kitleniz BAE içerisinde yoğunlaşacaksa ve yerel pazarda faaliyet göstermek istiyorsanız, Mainland (Onshore) Şirket sizin için daha uygun olabilir.
• Uluslararası Ticaret ve İhracat Odaklı: Dubai içerisinde fiziksel bir varlığa ihtiyaç duymuyorsanız, vergi avantajından yararlanmak ve küresel pazara erişim sağlamak için Offshore Şirket düşünebilirsiniz.
• Serbest Bölgede Özel Teşvikler: Belli bir sektörde faaliyet gösteriyor ve Dubai’nin sunduğu vergi muafiyetleri veya özel altyapı imkânlarından yararlanmak istiyorsanız, Free Zone Şirket modeli ön planda olur.

Seçim yaparken, hedef pazarı, vergi ve yasal yükümlülükleri, yatırım bütçenizi ve operasyonel ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurmanız önemlidir.

Sonuç

Dubai’de şirket türleri nelerdir? sorusuna verilebilecek üç temel cevap, Mainland, Offshore ve Free Zone şirket yapılarıdır. Her yapının kendine has avantajları ve dezavantajları mevcuttur. Ana karada müşteri odaklı ve geniş pazar erişimi isteyenler Mainland şirketleri, küresel ölçekte vergi avantajı ve prestij arayanlar Offshore şirketleri, belirli bir sektöre odaklı ve vergi teşviklerini kaçırmak istemeyenler ise Free Zone şirketleri tercih edebilir.

Hangi modeli seçerseniz seçin, Dubai’de şirket kurma sürecini doğru yönetmek için profesyonel danışmanlık almak, yerel mevzuatlara uygun hareket etmek ve iş planınızı özenle hazırlamak büyük önem taşır. Böylece hem yasal uyumluluğu sağlarken hem de Orta Doğu’nun en dinamik iş merkezlerinden biri olan Dubai’de şirketinizi başarıyla büyütebilirsiniz.